Alles wat je moet weten over de stampers van cannabis

ANATOMIE VAN CANNABIS: SAMENGEVAT

Om het belang van stampers op waarde te schatten, eerst even een kort lesje cannabis kweken. Door de basis van wietteelt en de verschillende delen van de mannelijke en vrouwelijke plantenanatomie samen te vatten, zijn we beter in staat de functie van stampers te begrijpen.

Cannabisplanten kunnen drie verschillende geslachten hebben: mannelijk, vrouwelijk en intersekse (hermafrodiet). Meestal willen kwekers alleen vrouwelijke planten. Deze produceren namelijk de rookbare toppen. Als je cannabis teelt voor zaden, dan heb je echter zowel een vrouwelijke als een mannelijke plant nodig. Daarbij bestuift het mannetje het vrouwtje. Bovendien is het bij deze nieuwe zaden niet mogelijk te weten wat het geslacht is. Dit is pas te herkennen als de planten halverwege de vegetatieve fase de pre-bloeifase bereiken.

WAT IS EEN STAMPER?

Mannelijke planten produceren geen toppen. In plaats daarvan ontwikkelen ze stuifmeelzakjes. Als die rijp zijn, barsten ze open en verspreidt het stuifmeel zich naar vrouwtjes die zo worden bestoven. Hiervoor moet het stuifmeel in contact komen met stampers. Deze steken uit de kelken van de vrouwelijke plant. Het bovenste deel ervan noemen we het “stigma”.

De kelk heeft twee functies, afhankelijk van de omstandigheden. Als je een gefeminiseerde plant niet bestuift, begint de kelk te bloeien. Daarbij stopt het alle energie in de ontwikkeling van toppen. Komt de stamper echter in aanraking met stuifmeel? Dan wordt de kelk het vruchtbeginsel en stopt het alle energie in de productie van zaden in plaats van toppen. De meeste telers hebben als doel om zaadloze gefeminiseerde cannabisplanten of “sensimilla”, te produceren. Dit zijn de planten die ons grote, harsrijke toppen leveren.

WAAROM ZIJN STAMPERS BELANGRIJK?

Het belang van stampers is tweeledig. Enerzijds helpen ze ons met het vaststellen van het geslacht van onze cannabisplanten. Anderzijds zijn ze te gebruiken als indicatie voor het moment om te oogsten in de bloeifase.

• Geslachtsbepaling van planten middels de stampers

Bij het bepalen van het geslacht van een cannabisplant is de techniek relatief eenvoudig. Als er na de ontkieming stampers aanwezig zijn, dan heb je een vrouwelijke plant. Wanneer ze ontbreken, dan is de cannabisplant mannelijk. Deze dien je onmiddellijk te verwijderen om te voorkomen dat hij andere planten bestuift.

Als we cannabisplanten verdelen in autoflowering en fotoperiodieke categorieën, dan is geslachtsbepaling bij de eerste het gemakkelijkst. Daarbij is namelijk sprake van vlugge bloei en verschijnen er vaak meerdere stampers tegelijk. De tweede groep is soms wat lastiger. De stampers zijn niet alleen moeilijker te vinden, ze verschijnen soms ook op verschillende momenten. Dit is afhankelijk van de genetica van de soort.

Normaal gesproken zie je de eerste stampers 3–6 weken in de vegetatieve cyclus, willekeurig op de oksels van de steel. Bij sommige soorten duurt dit echter wat langer. Hierbij vertonen de stampers zich pas na minstens 8 weken. Houd de planten in die weken goed in de gaten. En zodra je de eerste stampers ziet verschijnen, mag je opgelucht ademhalen—het is een meisje!

• Planten oogsten met de stamper methode

We hebben al een uitgebreide gids over hoe stampers te gebruiken zijn om te bepalen wanneer je cannabis moet oogsten. In het kort komt het erop neer dat witte stampers van kleur veranderen in de bloeifase. Zodra het merendeel oranje, bruin en rood is geworden, mag je de prestigieuze toppen eraf halen.

Aangezien stampers met het blote oog zichtbaar zijn, zijn ze voor het oogsten gemakkelijker te observeren dan trichomen. Het gebruik van een zakmicroscoop om de trichomen te checken, geeft je echter een veel preciezere tijdsindicatie voor het oogstmoment.

EEN KLEIN PROBLEEMPJE MET STAMPERS

Waar kwekers op moeten letten, is dat planten soms intersekse worden als ze aan stress onderhevig zijn in de vegetatieve of bloeifase. Dit kan gebeuren ongeacht het aanvankelijke geslacht van de plant. Dus heb je succesvol vrouwelijke planten geïdentificeerd? Dan wil dat niet zeggen dat je niet meer behoedzaam moet zijn.

Een intersekse plant heeft zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen. Dat wil zeggen dat er wel stampers zijn, maar dat de cannabisplant de mogelijkheid heeft om zichzelf te bevruchten. Zorg dat je tijdens de vegetatieve en bloeifase optimale omstandigheden behoud. Fotoperiodieke planten zijn met name tijdens de bloei uitermate gevoelig voor het lekken van licht in de donkere cyclus. Een lichtlekkage, of dat nu van kweeklampen of straatverlichting komt, staat erom bekend planten intersekse te maken. Door factoren die stress veroorzaken te voorkomen of beperken, voorkom je dergelijke cannabisplanten.

WANNEER ZIJN STAMPERS GEEN GOED TEKEN?

Tot dusver is de aanwezigheid van stampers te gebruiken om het geslacht van een plant vast te stellen en helpen de oogsttijd te bepalen. Dat betekent echter niet dat ze altijd een goed teken zijn.

Warmte en licht zijn twee belangrijke factoren die er soms voor zorgen dat stampers blijven groeien, zelfs als een plant al ver in de bloeifase is. Als er stampers blijven ontstaan op de top die het dichtst bij de lichtbron zit, dan vormt dat een probleem. Je moet aan de hand van de oorspronkelijke toppen, stampers en trichomen inschatten wanneer te oogsten. Je wilt niet afhankelijk zijn van nieuwe groei. De planten lijken dan onrijp, ongeacht of je cannabis haar piek heeft bereikt, omdat de stampers zich zo laat in de bloeicyclus hebben ontwikkeld.

Om dit te voorkomen, is er een consistente temperatuur nodig. Krijgen cannabisplanten boven bij het bladerdak meer warmte dan onderaan? Dan stimuleert de stress nieuwe groei. Hetzelfde principe geldt voor licht. Zorg dus dat dit gelijkmatig verdeeld is om te voorkomen dat toppen gaan foxtailen. Toppen die door stress zijn ontstaan, zijn wel te oogsten en roken zoals de rest van de plant. Ze zijn echter een duidelijk teken dat je cannabis abnormale omstandigheden ervaart. Als teler zou je in dat geval moeten ingrijpen.

LAATSTE OVERWEGINGEN

Een laatste opmerking over stampers is dat het niet ongebruikelijk is dat er een nieuwe set stampers ontstaat in de bloeifase. Zelfs als de omstandigheden optimaal zijn. Dit is een genetische eigenschap die sommige soorten bezitten. Het komt vaker voor bij sativa’s en het is tegen te gaan door de duisternis te verlengen. Daarmee geef je de planten het idee dat de winter aanbreekt. Het verminderen van de lichtblootstelling naar 11/13 of 10/14 versnelt de bloei. En daarmee de mogelijkheid om te oogsten.

Al met al zijn stampers een fascinerend onderdeel van de plantenanatomie van cannabis. Hun functie voor de geslachtsbepaling van planten en het achterhalen van wat de juiste oogsttijd is, maakt ze onmisbaar voor de cannabisteler.