De Cognitieve Link Tussen THC En Dopamine

Ondanks de legalisering van cannabis in veel delen van de wereld wordt nog steeds gedebatteerd over haar effecten op de mentale gezondheid. Aan een kant van het spectrum stellen verscheidene media en overheden dat de psychoactieve verbindingen ervan tot psychische problemen kunnen leiden. Denk aan psychoses en schizofrenie. Daarbij zou cannabis een poort zijn naar misbruik van meer schadelijke en verslavende substanties.

Aan de andere kant van het spectrum beschrijft wetenschappelijk onderzoek de neuroprotectieve voordelen van bepaalde cannabinoïden. Er zijn ook veel anekdotische bijdragen waaruit blijkt dat cannabis een voordelig effect heeft op problemen met de psychische gezondheid. Denk aan angst en depressies.

Dus waar bevindt zich nu de waarheid? Die ligt waarschijnlijk ergens in het midden. Er bestaat geen twijfel over dat cannabis sommige mensen helpt met hun psychische problemen. Toch is er ook bewijs te vinden voor psychische problemen, veroorzaakt door overmatig gebruik.

Ongeacht deze resultaten, hoe veroorzaakt cannabis de psychoactieve effecten die zowel gewild zijn bij medicinale- als recreatieve gebruikers?

DE FYSIOLOGISCHE WERKING VAN THC

THC is de verbinding die verantwoordelijk is voor de psychoactieve high die veroorzaakt wordt na het roken of innemen van cannabis. Geklasseerd als cannabinoïde is THC een van de vele gelijksoortige verbindingen die zich in wiet bevinden. Technisch gezien worden deze chemicaliën aangeduid als fytocannabinoïden. Ze zitten namelijk in planten, waaruit ze vervolgens gewonnen worden. Cannabinoïden worden ook in het menselijk lichaam gesynthetiseerd. Deze moleculen noemen we echter endocannabinoïden.

De manier waarop THC in het lichaam werkt, is complex en veelzijdig. De cannabinoïde staat in wisselwerking met de receptoren van het endocannabinoïde systeem. Het is gedeeltelijk een agonist voor zowel de CB1 als de CB2 receptoren. Hiertoe is het in staat middels biomimetica. Zo is het moleculair gelijk aan de endocannabinoïde en neurotransmitter anandamide. Anandamide brengt verschillende fysiologische mechanismen ten uitvoer. Daarbij wordt verondersteld dat het verantwoordelijk is voor de zogenaamde "runner's high".

De werking van THC blijft niet beperkt tot de receptoren van het endocannabinoïde systeem. THC heeft namelijk ook effect op het dopaminesysteem. Een wetenschappelijk artikel, gepubliceerd in het tijdschrift Nature, bespreekt dat acute niveaus van THC zorgen voor een verhoging van het afvuren van dopaminergische cellen, de synthese van dopamine en de afgifte van dopamine in vivo.

Verondersteld wordt dat THC de afgifte van dopamine indirect in gang zet doordat het zich aan de CB1 receptoren bindt. THC doet dit via GABA neuronen. Hierdoor worden ze gedeactiveerd. Omdat de activatie van GABA dopamine onderdrukt, nemen de dopamineniveaus toe wanneer deze de-activatie plaatsvindt.

WAT IS DOPAMINE?

Iedereen heeft wel eens van dopamine gehoord. Het wordt geassocieerd met aangename gevoelens en emoties. Maar wat is dopamine nu precies? En op welke manier is het betrokken bij de effecten die door THC opgewekt worden?

Dopamine is een neurotransmitter die optreedt als een boodschapper tussen hersencellen. Het molecuul speelt een grote rol bij de menselijke fysiologie, zoals beweging, de eetlust, het leren en verslavingen. Dopamine wordt voornamelijk geproduceerd in hersengebieden die we de substantia nigra en de area tegmentalis ventralis noemen.

Dopamine is van levensbelang binnen het beloningssysteem van de hersenen. Doen we iets wat bijdraagt aan overleving en de voortplanting? Dan verhogen gebieden in de hersenen de afgifte van dopamine. Daarbij worden bepaalde belonende gevoelens geassocieerd met een specifieke prikkel.

Van dit beloningssysteem veronderstellen we dat het de basis is voor verslavingsgedrag, zoals drugmisbruik. Van THC weten we dat het dopamine een boost geeft. Dat betekent dat het roken van wiet een piek van dit geluksstofje in de hersenen veroorzaakt.

DIRECTE EFFECTEN VAN CANNABIS OP DOPAMINE

Je bent vast wel bekend met de gelukkige en wazige gevoelens die je krijgt na het roken van een joint of het genieten van een goede bong. Deze gevoelens worden gedeeltelijk veroorzaakt door de effecten die cannabis heeft op het dopaminesysteem en de invloed van dopamine op ons beloningssysteem.

De boost van dopamine na het roken van cannabis wordt ook in verband gebracht met een toename van de eetlust. We noemen dat de munchies. Deze vreetkick wordt veroorzaakt door het effect van dopamine op de eetlust.

CHRONISCHE EFFECTEN VAN CANNABIS OP DOPAMINE

Hoewel cannabis op de korte termijn het dopamineniveau kan stimuleren, wordt THC na verloop van tijd geassocieerd met een afstomping van het dopaminesysteem. Overmatig cannabisgebruik wordt dan ook in verband gebracht met diverse psychische aandoeningen. De verslechterde afgifte
van dopamine wordt bijvoorbeeld geassocieerd met schizofrenie en psychoses.

Het eerder vermelde onderzoek stelt dat zwaar cannabisgebruik een correlatie vertoond met verzwakte leer- en beroepsresultaten die in verband staan met cognitieve stoornissen, verminderde uitvoerende functies, werkgeheugenproblemen en een gebrek aan motivatie. Deze factoren zijn allemaal geassocieerd met de afgifte van dopamine.

Cannabis biedt een extreem lange lijst van voordelen. Zo is het voor veel mensen een waardevol medicijn. Geniet echter met mate, zoals dat geldt voor alles in het leven. Bovendien is de manier waarop cannabis effect heeft op de geestelijke gezondheid van mens tot mens verschillend.